HAROLD ZWIERS - Magie op de marathons

Den Ham – Door het mooie voorjaarsweer was het een excellente rit naar Den Ham in de provincie Overijssel, vanaf de Belgische grens exact 200 km rijden richting oosten van Nederland.  

Er zijn van die dagen dat het schrijven van artikeltjes een lust is. Mythische plaatsen schuiven voorbij. In de laatste rechte lijn richting Den Ham passeren we Zutphen (familie Eijerkamp) en Nijverdal (Jelle Jellema). Dit is goede grond voor topmelkers. Het landschap is oogstrelend. Den Ham is de thuishaven van de familie Zwiers. Op het perceel waar Harold en Gerda wonen stond vroeger een boerderij. Bijna dertig jaar geleden werd hier een dubbelhuis gebouwd. De tweede helft wordt bewoond door de ouders van Harold.

In de buurt wonen veel mensen die de schaapjes op het droge hebben en schapen in de wei. Ook bij Harold graast een mooie kudde. Het eerste wat hij zegt is dat de schapen niet te dicht bij huis mogen. “Dan gaat het duivenalarm af en doe ik geen oog dicht.” Het is blijkbaar het trieste lot van goede duivenmelkers. In januari ’23 betrapte Harold twee inbrekers uit Litouwen die duiven wilden stelen. Even was er hoop dat de plaag kon opgelost worden. Harold kon de bandieten - twee jonge kerels - overdragen aan de politie maar ze hielden twee maanden de lippen stijf op elkaar en werden toen vrijgelaten. Een gemiste kans!

Vroege roeping

Harold: “Mijn eerste duiven kreeg ik toen ik tien jaar was (1979). In 1981 werd ik lid van duivenvereniging Luchtsport in Vroomshoop. In die tijd had ik 12 koppels. In 1984 had ik de kampioensduif meerdaagse fond. Zo kreeg ik de smaak van de lange afstanden te pakken. Maar mijn belangstelling voor duiven verminderde wel een aantal jaren. Je bent tenslotte maar één keer jong (glimlacht). 
In ’97 was ik er terug klaar voor. Getrouwd, een nieuw huis en gelijk een nieuw duivenhok met plaats voor 40 koppels. Herman Brinkman uit Tuk was in die tijd een rolmodel. Hij kweekte zijn toppers uit de soorten Van der Wegen en Theelen. Ik ging op zoek naar dezelfde basis en had geluk. “De 1336” NL94-0071336 (100% Theelen lijnen Vale Marathon”, “Beroemde 10” en “508” via Jansen en Co uit Bavel) gekoppeld tegen “Morsie” NL01-1740489 (Theelen x dochter 1e Nat. Perpignan Walpot via Ben Alferink) werden mijn stamkoppel. Belangrijkste kinderen waren “Rooie Japie” en de duivinnen “Zilverstar” en “Limoosje”. “Limoosje” won 1e VNCC Mont de Marsan (9e Nat), 2/1.384 Limoges en 4/1.468 Limoges en zit in veel Barcelonatoppers. “Rooie Japie” (een steenrode doffer) is vader van “Red Thunder”, “Red Dawn”, “Red Lady”, grootvader van “Rooie Annie”, “Red Sonja” enz. 

Een andere steunpilaar is de “Deugniet” NL06-1745600 (uit de beste duif van H. Schoolderman). “Deugniet” won zelf 1e Montauban NU 1.461 d. (5e Nat 7.730 d.) en is vader van “Yaika” (19e  Int. Barcelona 20.669 d.), “Jonge Barcelona” (1e Barcelona afd. 9 en topkweker), “Jonge Deugniet” (een van mijn favorieten... zie elders) en grootvader van “Olympic Marathon Dreamgirl” bij Comb. Van Wijk, Benschop (Olympiadeduif Maastricht 2024, 1e World Best Pigeon super marathon 2023, 1e Nat. Asduif Marathon De Allerbeste 2023).

Ook belangrijk zijn de duiven die ik haalde bij Jelle Jellema (soms uit samenkweek) en de twee duivinnen uit de verkoop van Arjan Beens. Ik wil winnen met duiven en zijn Gijsjes kunnen dat. Omdat ik meer en meer op Barcelona focus haalde ik duiven bij Gerard Schalkwijk (o.a. zoon “Lady in the Dark” x “Mister Mollema” en wat kinderen uit “Orange Oil” x “Theo”) en Frans Bungeneers (rechtstreeks uit Barcelonavedette “Elena”). Zijdezachte duiven met mooie ogen. De roots van deze duiven is de Klamperfamilie van Cor de Heijde uit Made. Dat zijn de echte voor Barcelona natuurlijk. En dan is er “Robin”.

“Robin”

Harold: “Hoeveel geluk kan een duivenliefhebber hebben? Ik kreeg “Robin” voor een bon van Robin Bakhuis uit Westerhaar. Een mooie jonge duif die onmiddellijk een vast plaatsje vond op het hok (schapje linksboven). Ze zit altijd even glad. De gezondheid druipt eraf. Op de jonge duivenvluchten was het mijn topper. Ik vroeg aan Robin of hij mij een snelle duif had gegeven. “Wacht maar af,” antwoordde die vol vertrouwen.
Als jaarling vertrok “Robin” als non naar Limoges (825 km) en viel als eerste op mijn hok (19e  VNCC 2.068 d.). Toen ben ik aan het werk gegaan. Ik gaf haar een fraaie doffer. Zo geraakte ze mooi gemotiveerd. De laatste dagen voor de inkorving van Perigueux (916 km) was ze helemaal gek. Ze lag in een hoekje met haar doffer. Als er een duif in de buurt kwam knalde ze erop af. Hier heb ik een mooie video van. De verwachtingen waren hoog en werden ingelost: 9e Nat. tegen 8.064 d. Ervaren melkers zeiden tegen mij dat dit voldoende was voor een jaarling. Rust geven tot volgend jaar was de raad.
Maar bij de inkorving voor Bergerac zag ze er opnieuw geweldig uit. Ik kon haar echt niet thuislaten. De dag van de lossing gingen we met de fiets naar een avondfeest, maar ik zat met mijn gedachten ook bij de duiven en bij “Robin” in het bijzonder. Het is helemaal helder, zei ik tegen de andere feestvierders, de goeie duiven vliegen gewoon door. Je moet wellicht zelf melker zijn om dergelijke duivenkoorts te begrijpen. Toen “Robin” om 09 h 48 arriveerde wist ik dat het super was. Er waren in Nederland amper duiven door. Maar 1e Nat. tegen 25.628 d.? Dat is een droom. Arjan Beens won op die vlucht 2e en 3e Nat. Het volledige nationale podium stamde af van “Miss Gijsje”. 
De hele wereld contacteerde mij. Maar een jaarling die 1e Nat. Asduif Marathon, 1e Asduif Marathon Pipa Ranking, 1e Nat. Asduif WHZB/TBOTB, 1e. Nat. FCI Marathon World Best Pigeon wint kan ik zelf ook wel gebruiken (glimlach). Ook op het kweekhok ziet het er ontzettend goed uit. In no time werd “Robin” moeder 2e Nat. Cahors, 6e Nat. Libourne, 18e Nat. Bergerac en grootmoeder 12e Nat. Bergerac. 

De “970” en “969” (broer en zus van “Robin” uit hetzelfde geboortejaar) zijn cracks bij Robin zelf. De 970 wint 1e Nat. Cahors 8.333 d. (2 uur en 10 minuten voorsprong), 21e NPO Limoges 1.883 d., 139e NPO Bergerac 3.412 d., enz. 20e Asduif Pipa Ranking Marathon ’22 + vader 10e NPO Bordeaux 1025 d. / grootvader 4e NPO Cahors 1.320 d., 98e Nat. Agen ZLU 5.297 jl.
De 969 wint 3e NPO Bergerac, 6e NPO Libourne, 8e NPO Bergerac, 20e NPO Libourne + 7e. Nat.  World Best Pigeon FCI. In 2023 kweekte ik 36 kleinkinderen van “Robin”. Na 12 jonge duivenvluchten zaten er nog 33 op het hok. Hier ben ik zo blij mee.”

Duiven vast tussen Perpignan en maart

De regio Den Ham is een paradijs voor roofvogels.
Harold: “Dit betekent dat we voorzichtig moeten zijn. Na Perpignan blijven de oude duiven veilig binnen. De jonge vliegen dan nog zo veel mogelijk vluchten. Ik zie regelmatig roofvogels passeren maar bij mij zit de snackbar in de winter dicht. Het probleem helemaal oplossen is helaas onmogelijk. De vader van “Miss Aurore” (2e Internat. Perpignan ’23) werd opgevreten door de roofvogels. Daarom wacht ik zo lang mogelijk. De jaarlingen komen eerst buiten. Als die het kennen volgen de oude duiven. Mijn ervaring is dat duiven na twee weken trainen leervluchtjes aankunnen. Duiven inspelen doe ik op weduwschap. Op 1000 km-vluchten speel ik ze op nest. Zwaar voeren doe ik enkel de laatste drie dagen voor de inkorving. Dit is voldoende.

Als het nodig is ga ik tot het gaatje bij het opleren. In ’21 hadden we een periode van smerig weer. Vluchten werden afgelast. Het wilde niet. Daarom reed ik samen met duivenvriend H. van de Meer op een mooie dag in de week zelf met de duiven tot het vliegveld Parijs (481 km). Velen begrepen het niet maar de uitslagen van ’21 gaven me gelijk. Als je maar genoeg wil zijn er mogelijkheden zat. Ze kunnen mee in de vereniging ofwel geef ik ze mee in Hank (Brabant). Ik heb speciaal een mooie duiventrailer gekocht. Als we naar Hank rijden stoppen we een kilometer van het lokaal. De duiven mogen nog eens drinken en krijgen een beetje klein voer. Dit is goed. Het gebeurt ook dat ik de zondag voor een internationale inkorving zelf alles 60 km laat vliegen.”

Duif met de duiven

Harold: “Na Perpignan mogen ze laatjes kweken. Als deze groot zijn worden de duiven gescheiden (m.u.v. de speciale koppels). Dit zorgt voor een betere en snellere rui.
Ogen open op het hok. Zo leer je de duiven kennen. Ik noem het duif zijn tussen de duiven. Snel schakelen is volgens mij een sleutel voor succes.
Ik denk even terug aan St. Vincent 2021. Ik had hoogforme op het hok. Dat was duidelijk op Limoges (824 km) met 8, 14, 28, 42, 51, 54, 79 NU Totaal tegen 7.295 duiven. Twee weken later vlogen we Sint Vincent. Om het ritme te houden liet ik ze nog één tussenvlucht doen. Eén doffer bleef achter. Deze was gekoppeld met één van mijn favorieten, de 715 van ’18. Met een paar kunstgrepen (eieren vervangen door klein jong, nadien het jong verkleinen) kon ik de 715 acht dagen alleen op het nest houden. Omdat een fraaie uitslag volgde staat dit in mijn geheugen gebeiteld. Het werd een taaie vlucht (snelheid eerste duif 916 meter). Mijn aankomsttijden waren 14 h 28, 14 h 32 en 14 h 52. Goed voor 1e, 2e en 5e Nat. Mijn eerste duif was de 715 die onmiddellijk werd omgedoopt in “Miss Sint Vincent”. Zij kreeg een nieuwe doffer en vloog vier weken later 2e Nat. Dax. Samen goed voor 1e World Best Pigeon FCI ’21. Prachtig om te beleven. Dit is ook een les. Van de bijzondere duiven blijft best de partner thuis.

Voor de “Jonge Deugniet” heb ik ook een apart gevoel. In 2015 had ik jonge duiven verkocht maar de koper liet één duif zitten. Niet mooi genoeg. De “Jonge Deugniet” dus. Van mij kreeg hij wel een eerlijke kans. Als jaarling vloog hij tot Chateauroux en als tweejaarse tot Dax. In 2018 (zijn beste seizoen) vloog hij 98e Nat. St Vincent, 38e Nat. Dax en 136e Nat. Bergerac. Goed voor duifkampioen middaglossing Marathon Noord. In 2020 werd hij 1e Asduif Middaglossing Marathon Noord over drie jaar. Een beste vlieger die als enige op weduwschap werd gespeeld tussen allemaal nestduiven. In ’22 sloot hij zijn carrière af als nestduif met 48e Nat. Agen (3.042 d.). Het was niet de bedoeling om “Jonge Deugniet” nog in te korven maar de getekende duiven stonden mij niet aan. Op “Jonge Deugniet” kon ik sowieso rekenen.

Op mijn kweekhok zijn 16 bakken maar er zijn in 2024 twee bakken leeg. Ik kweek het liefst uit bewezen duiven. Ook uit de beste vliegers natuurlijk. Het allerbelangrijkste is kwaliteit en gezondheid. Hier kan je op selecteren. De zwakke moeten onherroepelijk verdwijnen. Indien mogelijk krijgen mijn duiven alleen de verplichte entingen. In 2023 moest ik ingrijpen (behandeling voor de luchtwegen). Het werd niet mijn beste seizoen. Gelukkig maakte Perpignan veel goed.”

Nachtvliegen stimuleren

Harold: “Ik ga op het duivenhok mee met het licht. Niet in de betekenis van verduisteren. Wel naar de duiven gaan voor het licht wordt. In maart ben ik om half 7 op de hokken. In volle seizoen is dit half vijf. Voor de zon opkomt hebben mijn duiven al anderhalf uur getraind. In het duister (of schemerduister) lossen moet je opbouwen. Een duif in het donker gaat recht de lucht in. ’s Avonds durf ik het sowieso niet. Als het dan verkeerd gaat zitten ze ’s nachts buiten. Waar ik woon durf ik het ’s morgens wel. Het is buiten de bebouwde kom (ik val niemand lastig) en er hangen geen hoogspanningskabels. Die korte nachtjes zijn wel een belasting voor de liefhebber. Op een gegeven moment ben je op. Maar op de goede momenten betaalt het zich terug. Ik denk bijvoorbeeld aan “Red Dawn”. Deze kwam op Perigueux 2017 in het volledige duister aangevlogen en landde drie meter voor mij gelijk op de klep. Ik zette de klep open en hij ging onmiddellijk binnen. Goed voor 1e Nat. tegen 7.102 duiven. 
Dit zit absoluut in de genen want de kinderen van “Red Dawn” doen het ook. “Robin” kwam in 2020 om 5 h 40 thuis van Perigueux. Drie weken later vloog ze op Bergerac in de afdeling meer dan een uur vooruit en nationaal (1e Nat. 25.628 duiven) 24 minuten op Arjan Beens (2e + 3e Nat). Iedereen had het Arjan gegund. Ik ben ervan overtuigd, dit was nachtvliegerij. Daarom ben ik grote fan van de duiven van Gerard Schalkwijk. Zij doen het ook. 

Natuurlijk kost het soms een goede duif. “Miss Aurore” kwam van Pau’23 terug met een gat in de borst. Zij leek verloren als vliegduif. Zes weken na Pau kreeg ik haar in handen toen de duiven werden gepakt voor een trainingsvlucht van 60 km. De wonde was goed genezen maar de wondkorst hing er nog aan. Ik dacht: “Je moet het toch maar bewijzen.” Zo vertrok ze met 60 km trainingsvlucht in de vleugels naar Perpignan. Perpignan was een moeilijke lossing (7 nachten in de mand). Ik wist niet goed wat ik mocht verwachten. Bijna midden in de nacht ging ik buiten kijken en zag één van de twee bonte Perpignanvliegers op het dak zitten. Ze wilde (durfde) niet op de plank vallen. Ik bleef heel kalm en ging het nieuws tegen mijn vrouw vertellen. Toen het een beetje lichter werd kreeg ik haar binnen om 5 h 21. Ik droomde toen een kwartier van 1e. Internat. Perpignan (afstand 1127 km) maar om 5 h 36 deed Bennie Homma de gouden constatatie in Balk (1162 km). 

Volgens de planning gaat “Miss Aurore” naar Barcelona ’24. Buiten het seizoen hebben we een citytrip gedaan naar Barcelona. Prachtige stad en voor een fondspeler het allerhoogste. Daarom staat “Miss Aurore” op mijn lijstje. Samen met enkele andere (nooit tweejaarse). Op Perpignan vloog ze na 7 nachten mand door in de nacht. Dan heb je toch inhoud? Haar moeder zat elders en heb ik al opgehaald. Ze zit nu gekoppeld tegen een broer van de vader (vader vermoord door de roofvogel).”