Belletjes als bescherming tegen slechtvalk

We [n.v.d.r. Peter van Breugel] werden de laatste tijd vaak gebeld met de vraag hoe het ons vergaan was met de “belletjes” die we bij onze duiven gebruiken om de aanval van de slechtvalken te weren. Steeds meer liefhebbers hebben last van deze grote duivenjager en we willen u onze ervaringen met de belletjes dan ook niet onthouden.

Voor de meesten is wel bekend dat de slechtvalk - naast het broedseizoen - vooral ook actief is begin juni, als de jongen uitvliegen en van eten moeten worden voorzien. Het jachtgebied van de slechtvalk omvat zo’n 10 vierkante kilometer. Als je daarbinnen woont en hij heeft een keer een duif geslagen dan zal hij dat steeds proberen opnieuw te komen doen. 

We kregen er op onze hokken in Budel-Dorplein (N) steeds meer mee te maken. In de toren van de naburige zinkfabriek huist een koppel slechtvalken en ook in het naburige Weert en Bocholt (B) broeden er koppels. In het voorjaar van 2019 liep het de spuigaten uit. Voor het seizoen begon waren we al een vijftiental duiven kwijt. Onder de overnachtduiven die later gekoppeld werden vielen de hardste klappen. We waren ten einde raad en overwogen serieus om de duiven aan huis niet meer los te laten en ze een paar keer per week weg te brengen.

Gelukkig hebben we regelmatig contact met andere liefhebbers en via een paar Duitse sportvrienden kregen we een tip die we aanvankelijk in de wind sloegen. Zij kenden liefhebbers bij hun in de omgeving die heel veel baat hadden bij het gebruik van belletjes. Onzin, was onze eerste reactie, maar we kwamen er toch op terug. Omdat we in het voorjaar zoveel duiven kwijt waren, hadden we na het seizoen nog een 15-tal laten jongen aangehouden, deels zelf gekweekt, of gekregen van overnachtliefhebbers die ons opnieuw op de rit wilden helpen. Toen de mannelijke slechtvalken hun aanvallen weer in begonnen te zetten gingen we toch overstag.

We schaften voor nog geen 13 euro 100 belletjes aan. Om de proef op de som te nemen deden we van de 15 late jongen er zeven een belletje aan en acht niet. Een paar weken later waren we van de 8 late zonder belletjes er 4 kwijt. De 4 nog resterende duifjes zonder belletje kregen er ook een aan. Vervolgens kwamen we met 11 late jongen de winter door. Omdat we ze toch in huis hadden besloten we half januari 2020 om alle vliegduiven belletjes aan te doen. De belletjes (die ook wel gebruikt worden voor carnaval) hebben afmetingen van 6 bij 10 mm. We bevestigden ze met de kleinste kabelbindertjes aan de chipring. Niet te vast zodat ze ook nog een beetje konden bewegen. Zowel wijzelf (geluid) als de duiven moesten er even aan wennen, dus hielden we ze een tweetal dagen vast.

Als we ’s morgens onze duiven loslaten volgen we ze altijd nauwlettende. De tweede dag dat we de vliegduiven weer los hadden zagen we voor het eerst het “belletjeseffect”. Er kwam een slechtvalk aan die de aanval inzette. Juist voordat hij de duif die hij op het oog had bereikte, boog hij af en stopte de aanval. We konden het niet geloven. Toch zagen we het in de daaropvolgende dagen vaker. Onze conclusie was dan ook dat het toch schijnt te helpen. Inmiddels hebben meerdere liefhebbers dit getest en we kregen vooral vanuit Nederlands Limburg heel veel goede reacties terug.

Hebt u ook last van de aanvallen van slechtvalken... wellicht is dit nieuws waar u iets mee kunt. Voor de kosten hoeft u het niet te laten, een goede duif is u wellicht meer waard.

We hebben ook nog even navraag gedaan bij iemand die in onze omgeving als roofvogelkenner te boek staat. Hij kende het verhaal van gebruik in de duivensport en is van mening dat het een goed idee is wat zeker zal kunnen werken. Volgens hem hebben slechtvalken een hekel aan afwijkende geluiden en glimmers. Hij sluit echter niet uit dat na verloop van tijd de slechtvalk gaat wennen aan de belletjes, vooral omdat er steeds meer toegepast worden. Hij zal zijn aanval dan weer wel afmaken. Voorlopig zijn wij er zeer tevreden mee, vandaar dat we onze ervaringen graag met u delen.